Szafarze nadzwyczajni Komunii świętej
DEKRET
w sprawie wprowadzenia posługi Nadzwyczajnego Szafarza Komunii Świętej
„Kto spożywa moje Ciało i pije moją Krew, ma życie wieczne, a Ja go wskrzeszę w dniu ostatecznym” (J 6, 54).
Mając na uwadze potrzeby Wspólnoty Wierzących, a w szczególności chorych i wiernych w podeszłym wieku, zgodnie z przepisami Kodeksu Prawa Kanonicznego (kan. 230 § 3 i kan. 910 § 2) oraz postanowieniami Konferencji Episkopatu Polski z dnia 2 maja 1990 r., wprowadzam w Diecezji Sandomierskiej z dniem 18 marca 2018 r. posługę Nadzwyczajnego Szafarza Komunii Świętej. Będzie ona wypełniana w oparciu o załączoną do niniejszego dekretu instrukcję.
Wszystkim Nadzwyczajnym Szafarzom Komunii Świętej błogosławię na odpowiedzialną i gorliwą posługę w Kościele.
Sandomierz, dnia 17 marca 2018 r.
+ Krzysztof Nitkiewicz
Biskup Sandomierski
INSTRUKCJA DOTYCZĄCA POSŁUGI NADZWYCZAJNYCH SZAFARZY KOMUNII ŚWIĘTEJ
W DIECEZJI SANDOMIERSKIEJ
Nadzwyczajny szafarz Komunii św. pełni swoją funkcję liturgiczną w Diecezji Sandomierskiej, zanosząc Komunię św. osobom chorym i osłabionym wiekiem do domów, szpitali oraz innych tego typu miejsc. W przyszłości przewiduje się poszerzenie tej posługi na celebrację Mszy św.
I. Wprowadzenie nadzwyczajnego szafarza do posługi we wspólnocie
- Posługa nadzwyczajnego szafarza Komunii św. odbywa się zazwyczaj w konkretnej wspólnocie parafialnej. Dlatego wprowadzenie go do posługi powinno nastąpić w tej parafii, w jedną z najbliższych niedziel po ustanowieniu (upoważnieniu) nadzwyczajnego szafarza przez biskupa diecezjalnego.
- Wprowadzenie do służby liturgicznej nadzwyczajnego szafarza Komunii św. powinno być proste i zrozumiałe: należy unikać przesady i jakichkolwiek podobieństw do obrzędu święceń. Proboszcz lub rektor kościoła powinien przedstawić szafarzy nadzwyczajnych wiernym na każdej Mszy św. niedzielnej a w modlitwie powszechnej uwzględnić okolicznościowe wezwanie za nich, za ich rodziny (małżonki) oraz za tych, którym będą posługiwali.
- Wprowadzenie do posługi powinno być okazją do pouczenia wiernych o specyfice zgromadzenia liturgicznego i o potrzebie różnorakich służb liturgicznych, w tym także nadzwyczajnych szafarzy Komunii św. (teologia zgromadzenia liturgicznego i podział funkcji).
- Jeśli po Mszy św. nadzwyczajny szafarz udaje się po raz pierwszy do chorych, można posłużyć się modlitewną formą rozesłania ich do posługi.
II. Zanoszenie Komunii św. chorym do ich domów lub szpitali
- Przed pierwszym udzieleniem Komunii św. choremu w jego prywatnym mieszkaniu, nadzwyczajny szafarz powinien odwiedzić go wcześniej i duchowo przygotować. Należy wówczas delikatnie zapytać chorego, czy pragnie przed przyjęciem Komunii św. przystąpić do sakramentu pokuty i pojednania; jeśli tak, to należy o tym powiadomić proboszcza lub innego prezbitera. Następnie nadzwyczajny szafarz prosi domowników lub opiekunów chorego o odpowiednie przygotowanie mieszkania (stół nakryty białym obrusem, świece, krzyż, szklanka czystej wody do puryfikacji lub podania choremu).
- W chwili obecnej, dla podkreślenia związku Komunii św. chorego ze sprawowaniem Eucharystii przez wspólnotę parafialną, nadzwyczajni szafarze otrzymują Najświętszy Sakrament od celebransa bezpośrednio przed błogosławieństwem i rozesłaniem, na zakończenie Mszy św., po której udają się z posługą do osób chorych.
- Nadzwyczajny szafarz zanosi chorym Komunię św. w specjalnie do tego celu wykonanym naczyniu (cyborium), umieszczonym w bursie, którą zawiesza na szyi. Bursa powinna być widoczna w drodze, aby stanowiła znak rozpoznawczy dla napotkanych wiernych, którzy powinni oddać cześć Chrystusowi obecnemu w Najświętszym Sakramencie.
- Strojem liturgicznym nadzwyczajnego szafarza jest biała alba z paskiem (cingulum). Strój liturgiczny obowiązuje podczas wykonywania posługi w szpitalach, Domach Opieki Społecznej lub innych tego typu zakładach. Przy zanoszeniu Komunii św. chorym do domów nadzwyczajny szafarz może używać ubrania cywilnego, ale powinno ono być odświętne i poważne. Niosący Komunię św. w drodze do chorego nie prowadzi rozmów, ale w modlitewnym skupieniu adoruje Najświętszy Sakrament.
- Zwykły i skrócony obrzęd Komunii św. chorych – udzielanej przez szafarza nadzwyczajnego – znajduje się w księdze liturgicznej: Sakramenty chorych. Obrzędy i duszpasterstwo, (wyd. drugie, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2004, s. 54-63). Inne teksty modlitewne i czytania biblijne można odpowiednio dobrać z tekstów liturgicznych danej niedzieli, święta albo aktualnego okresu liturgicznego.
Sandomierz, 18 marca 2018 r.
+ Krzysztof Nitkiewicz
Biskup Sandomierski